Κρητικά και Σμυρναίικα


ΕΝΥΠΝΙΟ

Λένε πως αν σταθείς το καλοκαίρι νύχτα στο λιμάνι του Ηρακλείου από την έξω τη μεριά και είσαι τυχερός κι αλαφροϊσκιωτος, μπορεί να δεις να καταπλέει αργά, δίχως κυματισμό και θόρυβο η Σμύρνη, ολόφωτη, ακέρια, με τα καμπαναριά, τους μαχαλάδες, τους μπαξέδες και τ` αρχοντικά της. Δρόμοι, πλατείες και μαγαζιά ορθάνοιχτα, θέατρα, ταβέρνες, προκυμαίες, κι όμως δε βλέπεις άνθρωπο, τέτοια ερημιά…

Μια μοσχοβολιά από γαρύφαλλο, μαχλέπι και μαστίχα γεμίζει τον αέρα ανάκατη με τη θαλασσινή αρμύρα, κι αργά-αργά σηκώνεται ένας αμανές μαστορικός, ένα τραγούδι που όμοιό του, λεν, κανείς δεν έχει ξανακούσει. Σαν προσευχή μοιάζει, σαν κάλεσμα ερωτικό, σαν θρήνος, λόγια δεν ξεδιακρίνονται μα είναι τέτοιος ο καημός, τέτοια η γλύκα της φωνής κι η τέχνη του τραγουδιστή, που φουσκώνει το στήθος και σ` ανεβαίνουν δάκρυα στα μάτια.

Ύστερα φτάνουν μουσικές και γέλια και τραγούδια, αχνά στην αρχή, σαν νά `ρχονται βαθειά απ` τις μέσα κάμαρες, κι όλο δυναμώνουν, κι αντηχεί η πόλη ολόκληρη απ` τα βιολιά και τα σαντούρια, τα «όπα» των γλεντοκόπων και τα παλαμάκια, τα τσουγκρίσματα και τις παραγγελιές.

Τ` όραμα τούτο δεν κρατά πολύ. Με το χάραμα, σα νά` λυσε τους κάβους, αρχίζει να ξεμακραίνει, να σβήνει και να χάνεται στο πέλαγο όπως ήρθε, όπως έρχονται και φεύγουν στον ύπνο μας οι χαμένες αγάπες και μένει ένας λυγμός που για λίγο πονάει σα μαχαιριά κι ύστερα ξεχνιέται ο πόνος και μένει το τραγούδι. Γιατί έτσι είναι αυτή η τέχνη: σαν το νερό το δροσερό, που πίνεις δίχως να ξέρεις την πηγή του.

Ξημερώνει, κι απ` τη θάλασσα, απ` την ίδια τη μεριά, αρχίζει ν` ανεβαίνει ο ήλιος ο Κρητικός, ο πάνδημος νεαρός ταυροκαθάπτης που μπαίνει στην αρένα με το ζώμα του και τα χρυσά στολίδια. Τα πλοία τον χαιρετούν, τα πουλιά πετούν μεσούρανα για χάρη του, τα λιόδεντρα σκιρτούν να δέσουν τον καρπό, κι οι μαντιναδολόγοι, οι ιερείς του, κουρντίζουνε τις λύρες για να τον δοξολογήσουν. Γιατί σ` αυτούς δόθηκε η χάρη να στέκονται τη νύχτα μπρος στη θάλασσα και να διαβάζουν τους ίσκιους, να εξηγούν τα όνειρα, να δένουν τις αγάπες. Μονάχα αυτοί γνωρίζουν τις πηγές, οι άλλοι το ποτάμι…

(Μιχάλης Τρανουδάκης, εισαγωγικό σημείωμα στο δίσκο Λαλήματα Ονείρου με το Νίκο Ανδρουλάκη)

Σχόλια

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

28 χρόνια από τον θάνατο του ζωγράφου Ασαντούρ Μπαχαριάν

Εικόνα
Αισθαντικός ζωγράφος (που καταπιάστηκε ιδιαίτερα με την υδατογραφία), δραστήριος πολιτιστικός εμψυχωτής και, πάνω απ' όλα, ζεστός άνθρωπος ήταν ο Ασαντούρ Μπαχαριάν. Εμπνευστής και ιθύνων νους του Πνευματικού και Καλλιτεχνικού Κέντρου «΄Ωρα» (που στεγαζόταν στο καλαίσθητο νεοκλασικό της οδού Ξενοφώντος 7), ήταν ακόμη συνιδρυτής (μαζί με τη Δήμητρα Τσούχλου) του Κέντρου Γραμμάτων και Τεχνών «Αποψη» το 1983. Ο Μπαχαριάν γεννήθηκε στην Αθήνα το 1924. Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών με δασκάλους τον Αργυρό και τον Μπισκίνη. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής έλαβε μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Εξαιτίας της δράσεώς του αυτής υπήρξε πολιτικός κρατούμενος επί 15 χρόνια (από το 1945 ως το 1960). Το 1961 πραγματοποίησε την πρώτη ατομική του έκθεση στην γκαλερί «Ζυγός» (είχε πρωτοεμφανισθεί το 1958 στο «Σαλόνι Νέων Καλλιτεχνών», που είχε οργανώσει η ίδια γκαλερί) για να πραγματοποιήσει στα κατοπινά χρόνια πολυάριθμες εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το 1969 ίδρυσε την «΄Ωρα», π...
Διαβάστε περισσότερα

Δένδρα σε κίνδυνο

Εικόνα
Τα ΔΕΝΔΡΑ ΣΕ ΚΙΝΔΥΝΟ είναι μια σειρά από περίπου είκοσι σχέδια σε χαρτί, διαφορετικών διαστάσεων και μικτής τεχνικής (κάρβουνο, μολύβι και ξηρό παστέλ) του αγαπημένου φίλου ΧΡΗΣΤΟΥ ΒΟΥΓΙΟΥΚΛΗ. Πρόκειται για ανησυχητικές εικόνες νεκρών, άρρωστων ή πληγωμένων δένδρων, δένδρων που είναι ανυπεράσπιστα μπροστά στην καταστροφική μανία του ανθρώπου. Ο ΧΡΗΣΤΟΣ ΒΟΥΓΙΟΥΚΛΗΣ γεννήθηκε το 1956. Από το 1976 ζει και εργάζεται στο Βέλγιο. Σπούδασε Ζωγραφική και Χαρακτική στη Βασιλική Ακαδημία Καλών Τεχνών της Πόλεως των Βρυξελλών (1976-1985). Σαν ιδρυτικό μέλος της καλλιτεχνικής ομάδας ΣΥΝ (Αθήνα 1979-1985)συμμετείχε σε πολλές εκθέσεις στην Ελλάδα, το Βέλγιο, τη Γαλλία και τη Γερμανία. Είναι επίσης ιδρυτικό μέλος της ομάδας ΝΕΟΝ (Βρυξέλλες 1980-1988). Μεταξύ 1981 και 2008 έχει κάνει επτά προσωπικές εκθέσεις (στις Βρυξέλλες και στην Αθήνα) και έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές εκθέσεις. Από το 1985 είναι καθηγητής Ζωγραφικής στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Watermael-Boitsfort. ΜΕ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΑΠΛΩΜΕΝΑ, Τ...
Διαβάστε περισσότερα

Γυναίκα σημαίνει ΑγαπΩ

Εικόνα
Ένα κείμενο της αγαπητής φίλης Περσεφόνης Τσιμάκη , εκπαιδευτικού, υπεύθυνης του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Καρπενησίου. Με την ίδια αγάπη που γράφει, ταξιδεύει και τα σχολεία μας στο μεγαλειώδες Ευρυτανικό Περιβάλλον. Με την ίδια πίστη που μιλάει σε μικρούς και μεγάλους για το ph των ποταμών μιλάει και για το χορό των νεράιδων στο δάσος. Όποιος δεν περπάτησε στα δασωμένα βουνά της Ευρυτανίας, στα ποτάμια και στις πηγές της, δεν έχει δει το τελευταίο οχυρό της Ελληνικής Φύσης. Όποιος τό 'κανε χωρίς τη Φώνη, το είδε μισό... Στο μεταίχμιο του τέλους του 20ου και στις αρχές του 21ου αιώνα, όλη η ζωή μας –οικονομική, πολιτική, κοινωνική, προσωπική- φαίνεται να μετεωρίζεται μέσα σε χάος, αταξία, απουσία νοήματος, αποκομμένη από το παρελθόν και δίχως σύνδεση με το μέλλον. Ό,τι γνωρίζαμε μέχρι τώρα, τα σταθερά σημεία στα οποία ακουμπούσαμε, τα δεδομένα σύμφωνα με οποία σχεδιάζαμε το μέλλον το δικό μας, των παιδιών μας, της οικογένειάς μας ανατρέπονται πολύ γρήγορα, χωρίς να μπαίν...
Διαβάστε περισσότερα