artion

Αυτός είναι ο περίφημος Ζοζέφ Μπουλόν, Ιππότης του Αγίου Γεωργίου (Joseph Boulogne, Chevalier de Saint-Georges (1739-1799), ένας από τους πρώτους έγχρωμους συνθέτες στην ιστορία του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού, και μια εκθαμβωτική προσωπικότητα της εποχής του. Εξώγαμο παιδί ενός Γάλλου ευγενούς κτηματία των αποικιών και μιας μαύρης σκλάβας από τη Σενεγάλη, γεννήθηκε στη Γουαδελούπη και σε ηλικία 10 ετών ο πατέρας του τον έφερε στο Παρίσι και τον έβαλε σ' ένα καλό σχολείο, όπου ο μικρός έλαβε, μεταξύ των άλλων, καλλιτεχνική παιδεία και εξασκήθηκε στις τέχνες του πολέμου. Μεγαλώνοντας έγινε το επίκεντρο της γαλλικής κοινωνικής ζωής, γνωρίζοντας τεράστια επιτυχία ως ξιφομάχος, ιππέας, σκοπευτής, δρομέας, χορευτής και βιρτουόζος βιολιστής, έμελλε όμως να μείνει στην ιστορία σαν «ο Μαύρος Μότσαρτ» ή «ο Βολταίρος της Μουσικής», αφήνοντας κληρονομιά μία σειρά από συμφωνίες και κοντσέρτα για βιολί. Η μουσική του, γεμάτη χάρη και ευαισθησία, μπορεί να μην κρύβει μεγάλες συναισθηματικές εξάρσεις ή...

Πολύ χαίρομαι που αναρτώ άλλο ένα διήγημα του Νίκου, ανέκδοτο κι αυτό. Λένε ότι οι μισοί Έλληνες έχουν το ψώνιο του ποιητή, αλλά μου φαίνεται οτι και οι άλλοι μισοί έχουν το ψώνιο του εκδότη. ΤΟ ΠΟΡΤΡΑΙΤΟ ΤΗΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ Της είχε υποσχεθεί ένα πορτραίτο. Έτσι όπως την αντίκρισε στο φόντο ενός ριντώ και μιας παλιάς ντιβανοκασέλας, στη ζεστασιά του τεϊοποτείου, και τα μάτια της κοκκίνιζαν από ένα τζάκι ανύπαρκτο. Οι πτυχές του πουλόβερ της γύρω στο στήθος ήταν νεανικές. Σπάνια τον κοίταζε στα μάτια. Σήμερα είχαν έλθει σκαστοί να πιουν ένα τσάι στα κλεφτά, δραπετεύοντας μετά τη δουλειά. Πάντως το είχαν ανάγκη, και μάλιστα να συνοδεύεται από κονιάκ. Τελικά παρήγγειλαν ένα μπέρμπον με φυστίκια και ένα Kip Ρουαγιάλ. Οι γύρω ήταν θαμποί και οι φωνές τους μπήκαν στο ραλαντί, τα φώτα χαμήλωσαν μόνο για τους δυο τους, ο καπνός ανέβαινε, σύννεφα σύννεφα, σαν θεατρικό τρικ. Ένα μικρό στρογγυλό τραπεζάκι φερ φορζέ με μάρμαρο και λουλουδάκια, χωρίς κεριά. Σκέφτηκαν μια πραγματική απόδραση. Στη Ρώμη, θ...

Αυτή τη φορά φαίνεται πως είναι ο Μότσαρτ. Το πορτραίτο, έργο του Johann Georg Edlinger, ζωγραφίστηκε το 1790, ένα μόλις χρόνο πριν το θάνατο του συνθέτη και παρουσιάζει έναν άνθρωπο ταλαιπωρημένο από την κακή ζωή και τα ξενύχτια στις όπερες. Βρισκόταν για χρόνια στις αποθήκες της βερολινέζικης Gemaldegalerie ώσπου το 2005, το έφερε στο φως ο Wolfgang Seiller, ειδικός στον Μότσαρτ (αμάν αυτοί οι ειδικοί!). Η εικόνα του πρόωρα γερασμένου Αμαντέους, με το πλαδαρό πρόσωπο και τις σακούλες κάτω απ' τα μάτια, δεν έχει τίποτα το κοινό με το τροφαντό πορτραίτο που βλέπουμε πάνω στα σοκολατάκια. Εμένα όμως μου αρέσει και επειδή ο ζωγράφος είναι καλός, και -το κυριότερο- επειδή δείχνει έναν αληθινό Μότσαρτ, που η προσπάθεια που καταβάλλει για να είναι χαμογελαστός δεν μπορεί να κρύψει τη μελαγχολία που στάζει από το βλέμμα του. Αυτός είναι πράγματι ο Μότσαρτ των τελευταίων Κοντσέρτων, του "Αυλού" και του "Ρέκβιεμ".

Πολύς λόγος έγινε τον τελευταίο καιρό για την ανακάλυψη ενός νέου πορτραίτου του Μότσαρτ. O Cliff Eisen, καθηγητής στο London's King's College και ειδικός στον Μότσαρτ, εργάσθηκε επί ένα χρόνο για να αποδείξει ότι το πορτραίτο ανήκει στον Μότσαρτ. Η ιστορία του πίνακα, έργο του Αυστριακού ζωγράφου Joseph Hickel, υποτίθεται ότι ξεκινάει γύρω στα 1781, δέκα χρόνια πριν το θάνατο του συνθέτη, όταν ο 25χρονος Αμαντέους γράφει τη Σερενάτα K375 για κάποιο μέλος της οικογένειας Hickel. Το πορτραίτο δωρήθηκε στον Μότσαρτ και αργότερα βρέθηκε στην κατοχή των Hagenauer, γαιοκτημόνων του Salzburg και οικογενειακών φίλων των Μότσαρτ. Το 2005 αγοράστηκε από έναν Αμερικανό συλλέκτη -ο οποίος, φαντάζομαι, τρίβει τα χέρια του. Το κυριότερο επιχείρημα του Eissen για την ταυτοποίηση είναι ότι σε επιστολή της εποχής προς τον πατέρα του, ο Μότσαρτ κάνει λόγο για μια κόκκινη ζακέτα του, σαν αυτή του πίνακα. Δεν ξέρω που αλλού στηρίζει τη θεωρία του ο ειδικός, αλλά εγώ σαν μη ειδικός έχω τρεις λ...

Ένα μικρό, ανέκδοτο διήγημα του φίλου Νίκου Ξένιου, συνεργάτη του αείμνηστου ΤΕΤΑΡΤΟΥ -για το οποίο θα επανέλθω εν καιρώ. ΣΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΣ «Ο ήλιος κάθεται στη μέση του ουρανού. Οι αχτίδες του πηγαίνουν κάτω στον κόσμο. Και από τη σκάλα αυτή κατεβαίνει ο Τζουζέπε». Επίτηδες έκανε πώς άκουσε άλλο πράγμα. Στο τηλέφωνο του ανήγγειλε μια καθόλα ομαλή γέννηση. Τεσσεράμισι κιλά, και τα μαλλάκια του παιδιού πυκνά. Θα έκανε πάνω του όλα τα τεστ, νοημοσύνης και προσωπικότητας, και είπε πως ήταν βέβαιη για όλα, γιατί το παιδί ήταν αγόρι. «Αγόρι», ξαναείπε με έμφαση, και ο πατέρας ακούστηκε στο τηλέφωνο κουρασμένος. Σαν να είχε δει ένα κομμάτι της ζωής του να διαγράφεται . Όχι να διαγράφεται σαν φιγούρα στον ορίζοντα, αλλά να διαγράφεται εντελώς, με ένα χι. «Ο Τζουζέπε υπάρχει μέσα σε όλους μας. Είναι το άγρυπνο μάτι που μας παρακολουθεί, που θα παρακαλέσει για μας, που θα μας σώσει, που θα μας μαλώσει. Αυτός που μας μοιάζει, και που θέλει να του μοιάζουμε. Πάντρε Πατρόνε, πρωταγωνιστής...

Πρωτοσέλιδο της Berliner Morgenpost της 23ης Απριλίου 2008. Με τι ασχολείται; Με τον sir Simon Rattle, διευθυντή της Berliner Philharmoniker. Μην πάει ο νους σας στο κακό, το θέμα είναι η θητεία του Rattle στη Διεύθυνση της κορυφαίας Ορχήστρας και η ανανέωση της σύμβασής του. Στη σελίδα 21 του ίδιου φύλλου, το θέμα αναλύεται διεξοδικά (για τους γνωρίζοντες τη Γερμανική, έχω σκανάρει όλο το άρθρο). Και, βέβαια, μπήκα στον πειρασμό να κάνω συγκρίσεις: εδώ, ο ομόλογος του Rattle θα ήταν πρωτοσέλιδο μόνο αν είχε βιάσει ή δολοφονήσει τη μισή ορχήστρα -μαζί με τις ταξιθέτριες. Κατά τα άλλα, οι ελληνικές φυλλάδες σέρνουν το χορό όσων θέλουν να μας κάνουν Ευρωπαίους. Ας δώσουν λοιπόν οι ίδιες το καλό παράδειγμα.

Κανένα εξώφυλλο δίσκου -ακόμα και του Χατζιδάκι- δεν μπορεί να υποκαταστήσει σε περιεκτικότητα και γούστο το πρόγραμμα της αντίστοιχης παράστασης -ειδικά του Χατζιδάκι. Γι΄αυτό, μετά το πρόγραμμα του ΠΟΛΥΤΡΟΠΟΥ, συνεχίζω με την ανάρτηση του προγράμματος της ΠΟΡΝΟΓΡΑΦΙΑΣ. Το 1982, είκοσι χρόνια μετά την ΟΔΟ ΟΝΕΙΡΩΝ, θέλησε να επαναλάβει την ιδέα μιας επιθεώρησης όπως εκείνος βέβαια την αντιλαμβανόταν. Έτσι, το Δεκέμβριο αυτής της χρονιάς, ανεβάζει την ΠΟΡΝΟΓΡΑΦΙΑ. Όμως οι καιροί ου μενετοί και η παράσταση εξελίσσεται σε παταγώδη αποτυχία. Το πρόγραμμα, είναι ένα καταπληκτικό portfolio σε σχήμα φακέλλου επιστολής, που περιέχει μια σειρά από αυτόνομα φύλλα σε χαρτόνι.